Od redaktora

Wprowadzona w 1999 roku reforma administracyjna państwa oraz związane z nią zmiany w prawodawstwie bibliotecznym (Ustawa o bibliotekach) wyznaczyły istotny i dawno oczekiwany kierunek zmian w bibliotekarstwie publicznym. Rozpoczął się proces tworzenia bibliotek powiatowych, niestety do dziś nie zakończony, oraz reorganizacja pracy bibliotek wojewódzkich na rzecz znacznie powiększonych podległych im merytorycznie zespołów bibliotek.

Równolegle z tymi przekształceniami następuje zmiana paradygmatu biblioteki, także publicznej. Zacierają się coraz częściej różnice pomiędzy tradycyjnie wydzielanymi typami bibliotek (publicznymi, naukowymi, fachowymi itd.), a wszystko to na ogół podporządkowane jest optymalizacji obsługi użytkowników. Toteż, jak sądzę, coraz częstsze będą porozumienia w sprawie wspólnej obsługi środowisk pomiędzy różnymi typami bibliotek oraz pomiędzy bibliotekami i innymi instytucjami.^[1] Jednocześnie niektóre duże biblioteki publiczne stają się de facto - chcąc niechcąc - książnicami akademickimi - jakby można sądzić po udziale młodzieży studiującej w ogólnej liczbie ich użytkowników. Coraz częściej też podkreśla się istotną rolę bibliotek powszechnych - powiatowych i miejskich/gminnych w organizacji kształcenia na odległość na poziomie średnim i wyższym. Z drugiej jednak strony należałoby się spodziewać dalszego "upublicznienia" zasobów dużych bibliotek akademickich.

W tej sytuacji gruntownej weryfikacji i reorganizacji wymagają też sieci biblioteczne dużych miast, o czym zgodnym głosem mówią wszyscy autorzy zawartych w przedstawianym Państwu numerze EBIB-u. Zawarte w nim teksty stanowią pokłosie konferencji, nt. Biblioteki publiczne wielkich miast - perspektywy rozwoju i kierunki zmian zorganizowanej przez Zarząd Główny SBP w Warszawie, Zarząd Oddziału SBP we Wrocławiu oraz Miejską Bibliotekę Publiczną we Wrocławiu. W większości są to prezentacje szczególnych rozwiązań organizacyjnych w niektórych wielkomiejskich sieciach bibliotek w Polsce, mianowicie w Warszawie (Janina Jagielska), Zielonej Górze (Maria Wasik), Wrocławiu (Jolanta Słowik), Poznaniu (Wojciech Spaleniak), Gdyni (Teresa Arendt), Szczecinie (Krzysztof Marcinowski).

Wszystkie artykuły i komunikaty są wyrazem nowoczesnego myślenia o bibliotekarstwie powszechnym, choć w niektórych miejscach można by mieć zastrzeżenia do interpretacji definicji i funkcji biblioteki publicznej. Szczególną uwagę chcę zwrócić na tekst Ryszarda Turkiewicza Biblioteki publiczne wielkich miast - czy tylko wizja? Jest to mianowicie ciekawa, utrzymana w nie obcej piśmiennictwu bibliotekoznawczemu konwencji futurystycznej, prognoza stanu bibliotek w Polsce za kilkanaście lat. W każdym razie czas pokaże jak w przyszłości wyglądać będą polskie biblioteki publiczne. Oddaję zatem te i pozostałe treści zawarte w niniejszym numerze pod Państwa rozwagę, życzę przyjemnej, owocnej lektury i zapraszam do podjęcia dyskusji.

Joanna Kmiecińska-Maciejewska
redaktor prowadzący

Przypisy

[1] TYWS, Andrzej. Efektywność bibliotek w modelu międzyorganizacyjnym [on-line] In Standaryzacja kosztów w bibliotekach publicznych : Chełm-Okuninka, 19-21 września 2002 roku. [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich K[omisja] W[ydawnictw] E[lektronicznych], 2001-2002. (EBIB Materiały konferencyjne). [dostęp 14 stycznia 2003]. Dostepny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/matkonf/standardy/tyws.php

Od redaktora // W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 1/2003 (41) styczeń. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2003. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2003/41/felieton41.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187