EBIB 
Nr 1/2005 (62), Szkolenia dla użytkowników. Felieton
  Następny artykuł   

 


Bożena Bednarek-Michalska
Biblioteka Uniwersytecka w Toruniu

Lidia Derfert-Wolf
Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy
Biblioteka Główna

Felieton „na cztery ręce”


Dwa ważne powody zainspirowały nas do podjęcia tematyki edukacji w bibliotece:

W wielu dokumentach programowych Polski, Europy i świata stwierdza się, że umiejętności informacyjne należą do najważniejszych w XXI w. Zagadnienie szkolenia użytkowników informacji - czy jak kto woli, szkoleń bibliotecznych - po raz pierwszy gości na łamach Biuletynu EBIB jako temat wiodący numeru. Problem był oczywiście poruszany fragmentarycznie przy innych okazjach, ale tym razem postanowiono poświęcić mu więcej miejsca.

Tym numerem inaugurujemy 2005 r. Natomiast w 2000 r. opublikowaliśmy artykuł Błażeja Fereta i Marzeny Marcinek "Przyszłość bibliotek i bibliotekarzy akademickich"[1]. Autorzy przy tworzeniu wizji przyszłości wykorzystali tzw. technikę delficką polegającą na prognozowaniu zjawisk i procesów na podstawie opinii, specjalnie w tym celu zaproszonych, ekspertów. Z odpowiedzi 23 ekspertów z 10 krajów powstała wizja, w której czytamy m.in. Biblioteka akademicka [w 2005 r.] będzie nadal pełnić swoje dotychczasowe funkcje, podejmując także nowe zadania, wynikające głównie ze zmian modelu kształcenia i postępu technicznego. [...] Biblioteka akademicka będzie głęboko zaangażowana w proces kształcenia. Oznacza to intensywne i ekstensywne szkolenie użytkowników biblioteki (studentów, pracowników nauki) oraz aktywne zaangażowanie w zdalne nauczanie. Zgodnie z opinią ekspertów, przyjęte rozwiązania będą odmienne w różnych bibliotekach, ale w każdym przypadku bibliotekarze będą pełnili rolę przewodników po skomplikowanym świecie informacji. [...] Szkolenie użytkowników będzie należało do ważniejszych zadań biblioteki zorientowanej na użytkownika, przeto bibliotekarz roku 2005, obok biegłości w posługiwaniu się nowoczesnymi narzędziami informacyjnymi musi mieć cechy dobrego nauczyciela.

Dlatego popatrzmy, jak spełnia się wizja na 2005 r. W niniejszym numerze nie zabraknie przykładów z zagranicy - przygotowanych specjalnie dla EBIBa. Serię artykułów tematycznych rozpoczyna tekst Lidii Derfert-Wolf na temat information literacy, czyli umiejętności informacyjnych, ich kształcenia i roli bibliotekarzy w tym procesie. Kolejne trzy artykuły - Marii A. Jankowskiej, Johna Crawforda i Christine Irving oraz Enid Pryce-Jones i Janice Bell - prezentują rozwiązania w/w problemu w USA i Wielkiej Brytanii na konkretnych przykładach. Po lekturze przekonają się Państwo, że mają one wiele wspólnego ze wspomnianą wizją na 2005 r.

Polskie doświadczenia zostały opisane przez Ewę Piotrowską i Renatę M. Zając na przykładzie jednej biblioteki. Szkoda, że mamy tylko jeden przykład. Może problem polega na tym, że nie dotarliśmy do tych autorów, którzy przedstawiliby czytelnikom inne, lub nasze szkolenia są zbyt mało innowacyjne, powielane przez lata w tej samej formie i w związku z tym nie ma, o czym pisać? Nie wiemy. Wiemy natomiast, że trzeba szkolić/uczyć - potrzebujemy tylko nowych metod. Może należy przyglądać się światowym trendom, metodom i rozwiązaniom lub podjąć szerszą współpracę z nauczycielami akademickimi? Państwo sami ocenicie; są to kierunki godne w każdym razie polecenia.

Uzupełnieniem poruszanego tematu jest bogaty zestaw linków opracowany przez Lidię Derfert-Wolf i zawierający odnośniki do wszystkiego, co związane z kształceniem umiejętności informacyjnych (information literacy). Tak się złożyło, że zebrane artykuły odnoszą się tylko do bibliotek akademickich lub ich współpracy ze szkołami. Nie oznacza to oczywiście, że szkolenie użytkowników jest ważne tylko w uczelniach. Równie istotne jest w szkołach podstawowych, średnich oraz we wszystkich typach bibliotek.

W numerze znalazły się także dodatkowe teksty dotyczące kształcenia bibliotekarzy oraz tekst Pani Małgorzaty Krawczyk o wymianie zbiorów - część I; w następnym numerze będzie jego kontynuacja.

Mamy nadzieję, że numer się Państwu spodoba, czekamy na komentarze i opinie.

Redaktorki prowadzące numer
Bożena Bednarek- Michalska
Lidia Derfert-Wolf

[1] Feret B., Marcinek M. Przyszłość bibliotek i bibliotekarzy akademickich. In EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [on-line]. 2000, 09 [dostęp: styczeń 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://ebib.oss.wroc.pl/arc/e009-06.html.

 Początek strony



Felieton „na cztery ręce” / Bożena Bednarek-Michalska, Lidia Derfert-Wolf// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 1/2005 (62) styczeń. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2005. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2005/62/felieton62.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187