Grzegorz M. Święćkowski
Instytut Matki i Dziecka
Biblioteka Naukowa

Sprawozdanie z konferencji Informacja naukowa bibliotek medycznych w Polsce

Łódź 24-25 listopada 2003 r.

W dniach 24-25 listopada 2003 roku w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi odbyła się konferencja poświęcona problemom medycznej informacji naukowej. Wśród uczestników i prelegentów nie zabrakło postaci, można by powiedzieć "kultowych" dla środowiska, takich jak: mgr Bolesław Howorka czy też mgr Aniela Piotrowicz.

Dwudniowe obrady zostały podzielone na pięć części: część ogólną, której przewodniczyła prof. dr hab. Hanna Tadeusiewicz, kierownik Katedry Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Uniwersytetu Łódzkiego; część drugą - Propozycje i opinie sponsorów -poprowadził mgr Piotr Latawiec, dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego; Warsztat pracy naukowej - kolejna część, w czasie której wygłoszono jedne z ciekawszych referatów, nadzorowana była przez wymienioną już wcześniej mgr Anielę Piotrowicz, dyrektora Biblioteki Głównej AM w Poznaniu. Drugiego dnia obrad uczestnicy - przedstawiciele bibliotek resortu zdrowia, zaprezentowali działalność informacyjną swoich macierzystych instytucji; była to czwarta część, poprowadzona przez mgr Danutę Jaworską z Biblioteki Głównej PAM w Szczecinie. Dwa wystąpienia złożyły się na ostatnią, najkrótszą część poświęconą Europejskiej organizacji naukowej informacji medycznej.

Spośród wielu wystąpień najbardziej interesujące wydawały się referaty wygłoszone podczas trzeciej części, choć i inne części obfitowały w równie wartościowe wystąpienia.

Wśród propozycji i opinii sponsorów (część druga konferencji) uwagę zwróciło wystąpienie doktora Zdzisława Piotra Szkutnika, rektora Wyższej Szkoły Umiejętności Społecznych. Tytuł wystąpienia brzmiał: O nowoczesnej dydaktyce z zakresu informacji naukowej i bibliotekoznawstwa: refleksje dziekana WSUS.

Poznańska szkoła kształci bibliotekarzy na poziomie zawodowym (studia licencjackie) i można powiedzieć, że przygotowuje "rzemieślników" do pracy we współczesnych, zautomatyzowanych bibliotekach. Absolwent tej uczelni może również zacząć samodzielną pracę jako broker informacji - choć wielu bibliotekarzom nazwa ta zdecydowanie się nie podoba, jest to bowiem zawód przyszłości i nie da się ukryć, że wielu pracowników bibliotek medycznych, zupełnie nieświadomie, już się nimi stało.
Jak można zauważyć na stronie internetowej (http://www.wsus.poznan.pl) WSUS proponuje również studia podyplomowe w tym samym kierunku.

Kolejnym, ciekawym wystąpieniem, była prezentacja Zastosowania nowoczesnych technologii internetowych w najnowszej wersji systemu bibliograficznego Expertus. Panowie mgr inż. Grzegorz Pietruszewski i mgr Jacek Głębocki, podobnie jak poprzedni prelegent, również reprezentujący Poznań, przedstawili dobrze znany większości bibliotekarzy naukowych system do tworzenia profesjonalnych bibliografii. Szczegóły można znaleźć na stronie http://splendor.net.pl.

Z wystąpień zaprezentowanych podczas części trzeciej na szczególną uwagę zasługiwały referaty dr. Krzysztofa Nierzwickiego z AM w Bydgoszczy, mgr. Bolesława Howorki z Poznania, mgr. Anny Urygi z Collegium Medicum UJ, mgr. Danuty Dąbrowskiej-Charytoniuk z AM w Białymstoku, jak również wystąpienia przedstawicieli zaprzyjaźnionej Głównej Biblioteki Lekarskiej.

Dr Krzysztof Nierzwicki, dyrektor Bydgoskiej Akademii Medycznej, zaprezentował w naprawdę interesujący sposób problematykę Digitalizacji zbiorów bibliotecznych. Mimo że wystąpienie to nie dotyczyło stricte informacji medycznej, było jednym z ciekawszych na całej konferencji. Niestety, wśród materiałów, które uczestnicy otrzymali pierwszego dnia zjazdu, nie było jego tekstu czy też konspektu. Szkoda, gdyż jest to temat jak najbardziej aktualny i pozornie wydaje się (nie tylko laikom) nieskomplikowany. A digitalizacja to nie jest zwykłe "zeskanowanie" książki, czasopisma czy starego druku...

Bolesław Howorka, były dyrektor Biblioteki AM w Poznaniu, podzielił się swoimi refleksjami na temat Miejsca biblioteki głównej - uczelnianego ośrodka informacji naukowej w projekcie ustawy "Prawo o szkolnictwie wyższym". I był to kolejny naprawdę ciekawy referat tej konferencji.
Na wstępie autor powiedział słów kilka o społecznym znaczeniu pracy bibliotekarza (zwłaszcza naukowo-medycznego), co w naszym kraju wciąż jest niedoceniane.
Mówił o konieczności stworzenia systemu współpracy pomiędzy bibliotekami, wyszczególnił jak na przestrzeni lat (od 1946 roku) wyglądało to od strony prawnej, wskazał nieprawidłowości w tej materii Ustawy o Bibliotekach z 1997 roku (Dz.U.97.85.539).
Jak się okazuje tekst projektu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym pozostawia wiele do życzenia, wystarczy tu wspomnieć permanentny błąd autorów tejże, jakim jest zamienne używanie terminów "informacja" i "informatyka" (sic!).
Bolesław Howorka jako fachowiec (w tym wypadku podwójny - zarówno bibliotekarz, jak i prawnik) uważa ten projekt za wadliwy - nie tylko w kwestii biblioteczno-informacyjnej.

Przedstawiciel Collegium Medicum UJ, mgr Anna Uryga, przygotowała wystąpienie na temat kartoteki języka haseł przedmiotowych MeSH, zatytułowane Dokąd zmierzasz kartoteko MeSH - Pl?
Uczestnicy konferencji mogli prześledzić historię wdrażania kartoteki do systemów bibliotecznych, zapoznać się z obecnym stanem opracowania zbiorów w bibliotekach akademii medycznych i Głównej Biblioteki Lekarskiej, stanem zautomatyzowania tamtejszych katalogów. Prelegentka mówiła również o możliwości przeszukiwania baz przy użyciu MeSHa za pośrednictwem katalogu rozproszonego KaRo (http://karo.umk.pl/Karo/). Zaprezentowała także wkład poszczególnych jednostek w budowę kartoteki (gdzie prym wiodą Poznań i Kraków).
Pytanie w tytule wystąpienia nie było, niestety, przypadkowe, gdyż trudności finansowe sprawiają, że przyszłość wspólnej kartoteki jest mglista i niepewna.

Referat Czasopisma elektroniczne - nowa forma komunikacji, który wygłosiła mgr Danuta Dąbrowska-Charytoniuk, dyrektor Biblioteki Głównej AM w Białymstoku, również zasługiwał na zainteresowanie.
Początkowo ignorowane (zwłaszcza te istniejące tylko w Internecie i niemające papierowego odpowiednika) wirtualne periodyki zaczynają się cieszyć coraz większą popularnością. Wiąże się to zapewne z większą znajomością sieci i coraz wyższym poziomem tych wydawnictw.
Krótka historia, próba klasyfikacji, zmiany w systemie nadawania numerów ISSN, jak również "obecność" w bibliotekach naukowych - to główne tematy wystąpienia, do którego dołączona była bogata i ciekawa bibliografia.

Pracownicy Głównej Biblioteki Lekarskiej przygotowali trzy wystąpienia: Informacja naukowa w GBL - lek. med. Jacka Drogosza, Polska Bibliografia Lekarska - dobór materiałów i udostępnianie - mgr. Jerzego Maleckiego i Uwagi o funkcjonowaniu Centralnego Katalogu Czasopism Zagranicznych w polskich bibliotekach medycznych w latach 2002-2003 - dr. Edwarda Pigonia. Tytuły wystąpień dobrze oddawały ich zawartość.

Czwartą część konferencji stanowiły prezentacje działalności informacyjnej bibliotek medycznych. Niestety, część osób "zdezerterowała" i o działalności ich jednostek można było dowiedzieć się jedynie z otrzymanych materiałów.

Pełną listę wystąpień znaleźć można na stronie internetowej Uniwersytetu Medycznego (http://www.bg.am.lodz.pl/pl/konfer/informacja/glowna.html).

W sprawozdaniu omówiono bliżej te, które szczególnie przyciągnęły uwagę autora. Z dokumentów konferencji wynika jednak, że wszystkie referaty stały na wysokim poziomie.

Od strony technicznej impreza była przygotowana pierwszorzędnie. Pomiędzy miejscem obrad a hotelem kursował specjalny mikrobus, serwowane posiłki - zwłaszcza poniedziałkowa kolacja - zaskoczyły obfitością i wybornym smakiem, a atmosfera panująca zarówno podczas samej konferencji, jak i w trakcie przerw, była niezwykle przyjacielska i ciepła.

Doktorowi Ryszardowi Żmudzie, dyrektorowi, jak i całej ekipie Biblioteki Głównej Uniwersytetu Medycznego należą się wyrazy szczerego uznania za sprawną i doskonałą organizację.

Z materiałami, o których w sprawozdaniu kilkakrotnie wspominano, można zapoznać się w Bibliotece Naukowej Instytutu Matki i Dziecka, zainteresowanych serdecznie zapraszam. Nasze dane teleadresowe znajdziecie Państwo na stronie internetowej Instytutu: http://www.imid.med.pl/.

Sprawozdanie z konferencji Informacja naukowa bibliotek medycznych w Polsce : Łódź 24-25 listopada 2003 r. / Grzegorz M. Święćkowski// W: Biuletyn EBIB [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 3/2004 (54) marzec. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2004. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2004/54/swieckowski.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187