Przypadająca w tym roku sześćdziesiąta tragiczna rocznica spalenia najcenniejszych zbiorów bibliotek warszawskich, zgromadzonych w gmachu Biblioteki Ordynacji Krasińskich przy ul. Okólnik 9, stała się pretekstem do przypomnienia okupacyjnych losów największych bibliotek naukowych Warszawy. Tylko nieliczne z nich mogły działać - w ograniczonym mocno przez okupanta zakresie - większość była zamknięta lub zniszczona w wyniku działań wojennych już we wrześniu 1939 roku. Z trzech i pół miliona zbiorów zgromadzonych przed wojną w warszawskich bibliotekach naukowych ocalało ok. miliona siedmiuset jednostek. Niektóre biblioteki straciły wszystko, inne wyszły z pożogi wojennej w miarę obronną ręką.
Celem wystawy jest między innymi przedstawienie organizacji i form działalności bibliotek, sytuacji zbiorów oraz bibliotekarzy. Materiał został ułożony chronologicznie - od pierwszych prób ochrony i zabezpieczenia najcenniejszych zbiorów w sierpniu 1939 r., poprzez kolejne lata okupacji oraz utworzenie w lipcu 1940 r. Biblioteki Państwowej pod niemiecką administracją (jednej z czterech, jakie powstały w Generalnym Gubernatorstwie), złożonej ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej oraz Biblioteki Narodowej, a od 1941 r. także Biblioteki Ordynacji Krasińskich.
Osobne miejsce poświęcono okresowi powstania warszawskiego i wydarzeniom, które miały miejsce po jego upadku. Wtedy to, około połowy października, w podpalonym przez Brandkommando gmachu na Okólniku spłonęło prawie trzysta tysięcy najcenniejszych zbiorów kilku warszawskich bibliotek.
Na wystawie przypomniano również sylwetki bibliotekarzy zasłużonych dla ratowania powierzonych sobie zbiorów.
Autorką scenariusza wystawy oraz towarzyszącego jej folderu jest Hanna Łaskarzewska, a w przygotowaniu ekspozycji współdziałał zespół Pracowni Dokumentacji Księgozbiorów Historycznych w składzie: Tomasz Balcerzak, Martyna Figiel i Agnieszka Leszyńska. Autorem oprawy plastycznej wystawy i projektu folderu jest Jacek Brzozowski.
Wystawa czynna jest do 10 listopada br. od poniedziałku do piątku w godzinach 10-18, w soboty w godzinach 10-15. Serdecznie zapraszamy, taka okazja nie powtórzy się prędko!
|