Nr 3/2002 (32), Reklama usług bibliotecznych. Prezentacje
| |
Nr 3/2002 (32), Reklama usług bibliotecznych. Prezentacje |
|
 |
|
|
|
Mirosława Gorczyńska
|
|||
|
|
||
|
Wypożyczalnia przy ulicy Szewskiej 78 od roku 2000 stanowi filię nr 57 Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu. Położona w centrum, na Starym Mieście, jest jedną z większych wrocławskich bibliotek publicznych i od ponad 40 lat cieszy się dużą popularnością wśród mieszkańców miasta. W roku 2000 zarejestrowano w bibliotece 9524 użytkowników. Analiza struktury wiekowej i zawodowej dowodzi, że większą część (ok. 65%) publiczności czytającej biblioteki stanowią ludzie młodzi, uczący się, co w zasadzie nie odbiega od ogólnopolskiego obrazu czytelników bibliotek publicznych. Na pewno nie jest to placówka osiedlowa, chociaż duży procent czytelników stanowią mieszkańcy Starego Miasta, większość jednak przyjeżdża z odległych dzielnic Wrocławia, podkreślając atrakcyjne dla nich zbiory i dogodną komunikację. Biblioteka oferuje dosyć bogaty i różnorodny księgozbiór. Obok literatury popularnonaukowej, która stanowi wysoki procent w zakupach, nie brakuje też literatury pięknej. Zasoby biblioteki w roku 2000 liczyły 103778 egzemplarzy książek i około 30 tytułów czasopism. Od roku 1997 biblioteka specjalizuje się w gromadzeniu zbiorów z zakresu geografii, krajoznawstwa i turystyki. Specjalistyczny dział turystyczny jest jedynym takim w mieście. Różnorodne encyklopedie, informatory, mapy, przewodniki, piękne albumy, a także duży wybór czasopism związanych z turystyką przysparzają bibliotece wielu czytelników zainteresowanych atrakcjami turystycznymi Polski i innych państw. Z podobną dbałością traktowane są zbiory dotyczące Dolnego Śląska i Wrocławia. Biblioteka jest skomputeryzowana. Katalog zbiorów biblioteki oraz bazy danych (centralny katalog wrocławskiej Miejskiej Biblioteki Publicznej, "Przewodnik Bibliograficzny", "Bibliografia Zawartości Czasopism", "Lex Polonica Prima") stanowią bogate źródło informacji dla użytkowników biblioteki. Mają oni do dyspozycji dwa stanowiska komputerowe do przeglądania baz i jedno, z drukarką, przeznaczone do indywidualnej pracy. Rejestracja wypożyczeń odbywa się również przy pomocy systemu komputerowego, co znacznie usprawnia obsługę czytelników. Dużym ułatwieniem dla użytkowników naszej Biblioteki jest możliwość skopiowania uzyskanych informacji. Usługi kserograficzne, drukowanie zestawień bibliograficznych z komputerowych baz danych są odpłatne i przynoszą bibliotece niewielkie zyski. Marketing biblioteczny dla wypożyczalni przy ul. Szewskiej oznacza przede wszystkim popularyzację placówki i jej zbiorów wśród mieszkańców miasta. Celem promocji jest dotarcie do jak najszerszego kręgu osób z informacją o zasobach i usługach proponowanych przez bibliotekę. Oferta usług i promocja biblioteki kierowana jest do czytelników o różnych zainteresowaniach, zachęcając do odwiedzin także tych, którzy jeszcze nigdy z biblioteki nie korzystali. Położenie biblioteki w centrum miasta, w otoczeniu różnych instytucji zajmujących się upowszechnianiem kultury (kin, teatrów, galerii sztuki) powoduje, że działalność biblioteki skupia się głównie na popularyzacji książki i czytelnictwa. Warunki lokalowe placówki - brak oddzielnej sali lub choćby większego holu - utrudniają organizację imprez dla większej ilości odwiedzających. W minionych latach nasilenie działań propagujących czytelnictwo było bardzo różne. Zależało ono w dużej mierze nie tyle od zdolności organizacyjnych bibliotekarzy, ile od zainteresowania i chęci uczestniczenia w nich samych czytelników. Jednym z najbardziej skutecznych czynników popularyzujących bibliotekę jest praca z czytelnikiem indywidualnym. Zadowolenie czytelników korzystających z biblioteki, fachowi i uprzejmi pracownicy oraz ciekawy księgozbiór zapewniają jej najlepszą reklamę. Czytelnicy polecają wówczas bibliotekę swoim kolegom szkolnym, sąsiadom lub współpracownikom jako instytucję sprawnie działającą. W ten sposób, być może powoli, ale systematycznie budowany jest autorytet biblioteki nie tylko w najbliższym środowisku. Indywidualne podejście do każdego czytelnika, poznanie jego potrzeb i gustów jest tutaj sprawą niezwykle istotną. Niemniej jednak w bibliotece nie rezygnuje się z innych działań promocyjnych, propagujących bibliotekę w mieście. Jak już wcześniej podkreślano, położenie placówki w centrum miasta, w miejscu, gdzie wielu wrocławian, także przyjezdnych, robi zakupy lub po prostu spaceruje, powoduje, że dużą uwagę przywiązuje się do wystaw w oknach biblioteki. Cztery dosyć duże okna dają możliwość prezentacji zbiorów w postaci wystaw tematycznych, okolicznościowych, a także pozwalają na przedstawianie nowości. Wszystkie wystawy otrzymują ciekawą oprawę plastyczną. Duże zainteresowanie czytelników i bardzo częsta wymiana książek pojawiających się w oknach dowodzi, że ten sposób reklamy zbiorów bibliotecznych jest zauważany i dosyć skuteczny. Biblioteka zawsze chętnie informuje swoich czytelników o aktualnych wydarzeniach i imprezach organizowanych w mieście, wywieszając wewnątrz placówki afisze informacyjne i plakaty wrocławskich teatrów i opery. W końcu lat 90. bardzo interesującą współpracę rozpoczęła biblioteka z Wydawnictwem Dolnośląskim. Wspólnie organizowany cykl promocji książek ukazujących się w serii " A to Polska właśnie..." cieszył się zawsze dużą frekwencją czytelników. Na spotkania do biblioteki zapraszani byli autorzy książek bądź redaktorzy wydawnictwa. Wielu wrocławian, nie tylko czytelników biblioteki, uczestniczyło w promocji książki "Karol Wojtyła". Z kolei promocja pracy "Wrocław: przewodnik historyczny" autorstwa Teresy Kulak przyciągnęła do biblioteki wielu wrocławskich przewodników turystycznych. W spotkaniach promujących dzieła z serii "Leksykon literatury polskiej dla uczniów i nauczycieli" oraz książki "Język polski" uczestniczyli studenci Uniwersytetu Wrocławskiego, którzy mieli okazję spotkać swoich wykładowców - autorów tychże książek - poza uczelnią. Dodatkową atrakcją spotkań była możliwość kupienia książek po promocyjnych cenach i zdobycia autografu autora. Nie bez znaczenia dla biblioteki było uzyskanie dodatkowych egzemplarzy promowanych dzieł po bardzo niskiej cenie lub otrzymywanie ich w darze od wydawnictwa. W 2000 roku w ramach restrukturyzacji sieci bibliotek publicznych powołano wrocławską Miejską Bibliotekę Publiczną. Wówczas też powstał Dział Promocji, którego kierowniczką została Mirosława Korbut, inicjatorka większości działań promocyjnych. Kiedy we Wrocławiu zrodził się pomysł zorganizowania światowej wystawy EXPO 2010, biblioteki, podobnie jak wiele innych instytucji, włączyły się do działań promujących tę ideę. Biblioteka, jako jedna z pierwszych, zorganizowała wystawę przedstawiająca historię EXPO, a także wrocławskie możliwości i plany w tym zakresie. Większość materiałów na wystawę dostarczyło biuro ds. EXPO przy Urzędzie Miejskim we Wrocławiu. Były to głównie duże plansze informacyjne, a także zdjęcia dotyczące wcześniejszych imprez EXPO na świecie. Atrakcyjnym elementem wystawy była makieta przedstawiająca plany zagospodarowania przestrzennego osiedla Żerniki, gdzie mają powstać pawilony wystawowe. Wystawę otworzył prezydent Wrocławia Bogdan Zdrojewski. W spotkaniu uczestniczyła również młodzież gimnazjalna.
Zdj. 1. Wystawa EXPO 2010. W ostatnich latach w bibliotece przy ul. Szewskiej bardzo aktywnie promowany był dział turystyczny i jego bogate zbiory. W cyklu wystaw dotyczących historii, kultury i turystyki państw europejskich zorganizowano sześć ekspozycji i wieczorów narodowych:
Zdj. 2. Otwarcie wystawy poświęconej Bułgarii.
Zdj. 3. Atrakcje turystyczne i kulinarne Włoch.
Zdj. 4. Atrakcje turystyczne i kulinarne Włoch. Każda wystawa miała bogatą oprawę plastyczną. Materiały przedstawiające znane i nieznane atrakcje poszczególnych państw pochodziły głównie z własnych zbiorów biblioteki. Dużą pomoc ofiarowywały również instytucje współorganizujące prezentacje. W organizacji wystaw często uczestniczyły konsulaty i placówki dyplomatyczne. W charakterze współorganizatora lub gościa zawsze chętnie występowało biuro turystyczne Orbis. W przygotowywaniu wystawy poświęconej Francji pomagali pracownicy Alliance Francais. Oprócz wielu kolorowych folderów dotyczących różnych regionów Francji, przekazali na wystawę, a później bibliotece literaturę w języku francuskim. Wystawę poświęconą Bułgarii uświetniły dwie piękne ikony na drewnie, które pożyczył konsul honorowy Bułgarii Jan Chorostkowski. Bułgarskie wyroby rzemiosła przywożone przez polskich turystów, także muzyka i tańce zespołu ludowego tworzyły klimat wystawy. Wieczór inaugurujący ekspozycję poprzedzały wykłady lub gawędy zaproszonych gości o historii kraju, miejscach, które warto zobaczyć i poznać. Na otwarcie wystawy dotyczącej Austrii zaproszony został Wojciech Dzieduszycki, który z dowcipem i werwą opowiadał o swoim pobycie w tym kraju. Podczas wystawy poświęconej atrakcjom turystycznym i kulinarnym Włoch wykład wygłosił dr Maurizio Mazzini z Uniwersytetu Wrocławskiego. Współorganizatorami tejże ekspozycji byli: Włoski Instytut Kultury w Krakowie, Zakład Italianistyki i Studenckie Koło Italianistów Uniwersytetu Wrocławskiego. Na wieczór inaugurujący wystawę przygotowywany był z reguły niewielki poczęstunek charakterystyczny dla promowanego kraju. Wystawę włoską uświetniły sałatki i pizza przygotowana przez kucharzy restauracji Palazzo. Instytucje zapraszane przez bibliotekę do udziału w organizacji wystaw przygotowywały bardzo ciekawe drobiazgi i materiały reklamowe związane z prezentowanymi państwami. Wiele z tych materiałów zostało włączonych do zbiorów działu turystycznego biblioteki. Kolorowe prospekty i reklamówki biur podróży, materiały informacyjne w różnych językach były rozdawane czytelnikom biblioteki. O organizowanych w bibliotece przy Szewskiej wystawach, miejscu i czasie ich trwania informowały i zachęcały do odwiedzin lokalne programy radiowe i telewizyjne, notatki pojawiały się także w prasie codziennej. Obecnie trudno jest wyobrazić sobie instytucję lekceważącą siłę i możliwości reklamy. Statystyki dotyczące czytelnictwa w Polsce pokazują, jak wielu ludzi nie ma potrzeby czytania i nie potrafi korzystać z usług bibliotecznych. Wszelkie działania promocyjne wypożyczalni przy Szewskiej są jednocześnie informacją i zaproszeniem do biblioteki. Ciekawa oferta książek i czasopism od dobrej powieści, pięknych albumów, po opracowania naukowe z wielu dziedzin wiedzy, może zapewnić czytelnikom dobrą rozrywkę lub pomóc odnaleźć potrzebne informacje. Na pewno nie są wykorzystywane w bibliotece wszystkie możliwości reklamy i promocji placówki. Jednak coraz większa świadomość bibliotekarzy co do konieczności stosowania technik reklamowych również w bibliotece pozwoli na łatwiejsze pokonywanie różnego rodzaju ograniczeń technicznych i finansowych w tym zakresie. 
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
||
