Krystyna Wanik
Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego

Podwyższanie standardu usług w bibliotece wydziałowej poprzez ankietowanie czytelników

Jedną z najistotniejszych funkcji biblioteki jest zaspokojenie potrzeb czytelniczych i informacyjnych. W tym celu postulowane jest w literaturze przedmiotu (wykaz w załączeniu) przeprowadzanie badań ankietowych wśród czytelników oceniające funkcjonowanie biblioteki oraz trafność zakupu materiałów naukowo-dydaktycznych.

Pod koniec października 2002 roku przeprowadzono w Bibliotece Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego (BWNS) badanie pilotażowe za pośrednictwem ankiety anonimowej, w którym grupę reprezentatywną stanowiło 44 studentów studiów stacjonarnych: po 11 studentów filozofii, socjologii, politologii i stosunków międzynarodowych. Ankieta składała się z dwóch części. Pierwsza część dotyczyła czytelnictwa wśród studentów w ogóle. Celem jej było wysondowanie, jaki jest stosunek młodych ludzi do książki, czy czytelnictwo jako forma spędzania czasu wolnego w dobie Internetu przeżywa kryzys, czy tradycyjna książka i tradycyjna biblioteka mogą współistnieć obok bibliotek internetowych i wydawnictw elektronicznych. Przedmiotem zainteresowania były także preferencje w zakresie czytelnictwa czasopism wśród studentów.

Druga część ankiety dotyczyła czytelnictwa pod kątem spełnienia oczekiwań czytelniczych związanych z działalnością Biblioteki Wydziału Nauk Społecznych, tj. czy literatura jest dobrana odpowiednio do funkcji dydaktycznej i naukowo-badawczej, której powinna sprostać jako biblioteka naukowa. Na przełomie lutego i marca bieżącego roku przeprowadzono wśród studentów stacjonarnych Wydziału Nauk Społecznych (WNS) nowe badanie ankietowe. Tym razem rozprowadzono 260 ankiet, spośród których wróciło 245 wypełnionych. Część ankiet rozdali wśród studentów prowadzący zajęcia doktoranci, a ponad połowę stanowiły ankiety wypełnione bezpośrednio przez czytelników w czytelni. Wypełnione ankiety wrzucano do specjalnie ustawionego w czytelni pudła.

Ankietę wypełniło: 22 studentów (9,1%) stosunków międzynarodowych, 104 studentów (42,4%) politologii, 79 studentów (32,2%) socjologii i 40 studentów (16,3%) filozofii. Zebrane odpowiedzi poddano analizie statystycznej. Należy dodać, iż ankieta "właściwa" zawierała nieco poszerzony zakres pytań w części pierwszej, jednak trzon pytań w obu ankietach pozostał ten sam.

Przeprowadzone badanie potwierdziło wyniki październikowego pilotażu.

Przekrój ankietowanej grupy ze względu na wiek, płeć, kierunek i rok studiów, miejsce zamieszkania.

Ankietowani studenci Wydziału Nauk Społecznych to osoby w wieku 18-26 lat, o ukształtowanych potrzebach i upodobaniach czytelniczych. Jednak jak dowiodła ankieta, inaczej kształtuje się korzystanie z usług bibliotecznych w zależności od roku studiów: najczęściej korzystają z biblioteki WNS studenci drugiego i trzeciego roku studiów (stanowią oni ponad połowę wszystkich ankietowanych), najrzadziej odwiedzają nas studenci czwartego roku - jest to zapewne spowodowane mniejszą liczbą zajęć obowiązkowych na roku czwartym, na którym zazwyczaj wybiera się tematy i kompletuje materiały do prac magisterskich.

Podział na kierunek studiów dawał ankietującemu gwarancję, iż wytypowana losowo grupa osób z każdego kierunku da pełniejszą opinię na temat stanu zaopatrzenia BWNS w materiały naukowe niezbędne dla danej dziedziny wiedzy.

Podział ze względu na płeć miał znaczenie z punktu widzenia czytelnictwa czasopism typowo męskich (Sport) i kobiecych (Elle, Przyjaciółka, Twój Styl).

Udział w ankiecie kobiet (o 15 więcej niż mężczyzn) nie potwierdza poglądu, że Wydział Nauk Społecznych jest sfeminizowany. Jednak faktem jest, iż na kierunku socjologia zdecydowanie przeważają kobiety i z obserwacji wynika, że stanowią one większość wśród stałych czytelników naszej biblioteki.

Studenci pochodzący z miasta przeważają pod względem liczebności. Stanowią oni ponad 81,22% ogółu badanych. Na wsi mieszka 46 studentów (18,78%). W zasadzie nie ma wielkiej różnicy - jeżeli chodzi o czytelnictwo - między studentami mieszkającymi w mieście (199 osób) i na wsi. W obu tych grupach zdarzają się osoby czytające codziennie lub nieczytające wcale (poza wymaganą na zajęciach lekturą podręczników). Przewaga czytelników mieszkających w mieście nie powinna dziwić, mają oni bowiem lepszy dostęp do bibliotek i księgarń. Natomiast może zastanawiać fakt, iż to właśnie dwaj studenci z miasta nie czytają w ogóle beletrystyki, choć mają zapewne lepszy dostęp do książki niż ich koledzy mieszkający na wsi.

Dodatek B1 zawiera dokładne omówienie odpowiedzi na poszczególne pytania w części ankiety dotyczącej Czytelnictwa w środowisku studenckim BWNS. Wnioski szczegółowe, jakie można wysnuć z ich analizy są następujące:

• Najczęściej pożyczanymi książkami są czytane dla wiedzy podręczniki akademickie (98%). Raz na tydzień 36% ankietowanych czyta książki inne niż podręczniki akademickie, wśród nich jest czytana dla rozrywki beletrystyka. Aż 89,7% ankietowanych zaopatruje się w książki w bibliotekach. Około 28% studentów korzysta raz na tydzień z usług bibliotecznych.
• Wszyscy studenci posiadają własny księgozbiór. Najwięcej osób (35,9 %) ma księgozbiór liczący od 50 do 100 książek. O książkach, które warto przeczytać dowiadują się najczęściej od znajomych (65,3%), z witryny księgarni oraz w bibliotece (22,4%). Wszyscy ankietowani przedkładają książkę tradycyjną nad wydanie elektroniczne.

Z czasopism korzysta codziennie 11,2% studentów. Najbardziej poczytnym czasopismem jest Polityka, a dziennikiem Gazeta Wyborcza.

Dodatek B2 szczegółowo charakteryzuje odpowiedzi na drugą część ankiety dotyczącą Funkcjonowania Biblioteki Wydziału Nauk Społecznych, zaś wnioski stąd płynące są następujące:

• 90% studentów korzysta często z Biblioteki Wydziału Nauk Społecznych (średnio co drugi dzień). Najczęściej korzystają z usług czytelni (76%).
• Z przeprowadzonych badań wynika, iż 92,2% studentów umie samodzielnie wyszukiwać i zamawiać literaturę, przy czym najczęściej korzystają z katalogu alfabetycznego (56,1%).
• Osób zadowolonych z księgozbioru jest 42%. Za dostateczne zaopatrzenie biblioteki uważa 37,9%, a za niedostateczne 10,2% ankietowanych. Jednak 62,8% studentów stwierdza, iż znajduje większość pozycji.
• Studenci w sposób bardzo zróżnicowany nakreślili, jakich pozycji brakuje w BWNS (w zależności od zainteresowań i kierunku studiów). Tylko dwie osoby uznały, że nie brakuje niczego.
• Ankietowani podkreślali, że przy dobrze dobranej literaturze, spory problem sprawia zbyt mała liczba egzemplarzy najbardziej poszukiwanych tytułów. W pełni zadowolona była tylko jedna osoba.
• Większość badanych chciałaby usprawnić usługi biblioteczne poprzez: zwiększenie liczby książek i komputerów, wprowadzenie komputerowego zamawiania i wypożyczania książek, a nawet zwiększenie liczby pracowników oraz wydłużenie godzin otwarcia. Tylko trzy osoby uznały działalność BWNS za dobrą i nie miały uwag krytycznych.

Uwagi pod adresem Biblioteki Wydziału Nauk Społecznych zawierają cenne wskazówki dla pracowników. Analiza ankiety ma na celu poprawę jakości usług poprzez wyeliminowanie przyczyn dających powody do niezadowolenia. Podsumowując badania można wyciągnąć następujące wnioski ogólne:

1. Druki zwarte i ciągłe są gromadzone przede wszystkim w celu zabezpieczenia procesu dydaktycznego. Często jednak biblioteka nie nadąża z zakupem najnowszych wydawnictw z dziedziny politologii i studiów międzynarodowych. Dotyczy to zwłaszcza książek i czasopism anglojęzycznych. Uwagi krytyczne nie tyle wynikają ze złej pracy bibliotekarzy, ile z małej liczby egzemplarzy do wypożyczenia. Budzi to frustrację zarówno u studentów, jak też wśród personelu, który jest zmuszony odmówić wypożyczenia pojedynczego bądź ostatniego egzemplarza. Studenci często odbierają takie postępowanie subiektywnie jako niechęć pracownika lub zachowanie niegrzeczne w stosunku do nich. Biorąc pod uwagę przyczyny niezadowolenia, staramy się w miarę możliwości nabywać większą liczbę lektur, co oczywiście ze względu na wciąż małe środki finansowe stawia nas w trudnej sytuacji.
2. Z pewnością pomocne byłoby postulowane przez studentów stworzenie komputerowego wyszukiwania i zamawiania literatury. Biblioteka nasza w kooperacji z Biblioteką Uniwersytecką, która opracowuje dla nas rekordy kart katalogowych literatury od 1990 roku, ma w najbliższych planach przeszkolenie dalszych pracowników (obecnie wyszkolono jedną osobę) w tworzeniu rekordów dla pozostałego księgozbioru. Katalog komputerowy obejmuje zbiory BWNS od 1990 roku, jest uzupełniany i korelowany z katalogiem Biblioteki Głównej.
3. Bardzo duża rzesza czytelników (ok. 400 dziennie) powoduje kolejki w dostępie do Internetu. Korzystających jest czasami tak wielu, że brakuje wolnych miejsc w czytelni. Problem ten możliwy jest do rozwiązania jedynie poprzez przedłużenie czasu otwarcia biblioteki do godziny 20.00 czy też pracę w niedzielę, jak chcą studenci, co jednakże wiązałoby się ze zwiększeniem liczby etatów. Uwagi dotyczące przedłużenia czasu pracy oraz pracy w niedzielę zostaną przedstawione dyrektorom instytutów oraz Dziekanowi WNS, ponieważ są one poza możliwościami realizacji w istniejącej obsadzie etatowej.
4. Z analizy ankiety wynika, że bezwzględnie należy zatrzymywać ostatni egzemplarz danego tytułu w bibliotece, co umożliwia korzystanie z księgozbioru w czytelni, jak też pozwala na dostęp do książek studentom zaocznym w soboty w czasie zjazdów.
   Przeprowadzenie ankiety spowodowało, że w zdecydowanej większości zakupu książek dokonuje się w minimum dwóch egzemplarzach, zwłaszcza lektur potrzebnych do zajęć. Brak odpowiedniej liczby gromadzonych książek powoduje systematycznie zwiększające się "kserowanie" prowadzone przez firmy prywatne. Ze względu na potrzeby studentów bibliotekarze nie ingerują w te sprawy, ani nie utrudniają dostępu czytelników do punktów kserograficznych (choć w niektórych wypadkach może dochodzić do naruszania praw autorskich).

Wyniki ankiety zostaną również przedstawione na posiedzeniu Kolegium Dziekańskiego WNS i będą stanowić znakomity materiał do kształtowania polityki gromadzenia BWNS i sygnalizowania potrzeb biblioteki.

Uprzejmie proszę, by osoby, które przeprowadziły ankiety czytelnictwa
w swoich bibliotekach o podobnym profilu zechciały skontaktować się ze mną w celu wymiany doświadczeń.
Krystyna Wanik
e-mail: kr.wanik@wp.pl

DODATEK A. Charakterystyka biblioteki

Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego została powołana w 2000 roku zarządzeniem Rektora Uniwersytetu Wrocławskiego. Utworzona została z połączenia dwóch bibliotek instytutowych: Biblioteki Instytutu Filozofii, Socjologii i Logiki z Biblioteką Instytutu Nauk Politycznych.

Na siedzibę BWNS przeznaczono jeden z zaadaptowanych budynków przekazanych przez władze komunalne Uniwersytetowi Wrocławskiemu (po byłych koszarach opuszczonych przez stacjonujące we Wrocławiu wojska radzieckie) przy ulicy Koszarowej. Dokonano kapitalnego remontu całego budynku. Wystrój czytelni głównej oraz naukowej (na antresoli), jak również przeszklony kącik zieleni (tzw. ogród zimowy) stanowią pięknie architektonicznie i kolorystycznie zaprojektowaną całość. Dzięki tym walorom budynek zdobył tytuł Mister Wrocławia w 2001 roku.

W okresie dość krótkiej działalności nie zdołaliśmy jeszcze stworzyć komputerowych katalogów i komputerowego systemu zamawiania książek. Całkowita automatyzacja procesów bibliotecznych jest jednak tylko kwestią czasu, ponieważ wraz z Biblioteką Uniwersytecką (BU) tworzymy uczelniany system informacyjny, BU prowadzi dla nas kooperatywne katalogowanie, wprowadzając nasze opisy książek (od 1990 roku) do centralnego katalogu komputerowego.

Wszyscy pracownicy BWNS są zaznajomieni z techniką komputerową, co zapewne w przyszłości umożliwi sprawną retrokonwersję całego księgozbioru.

Biblioteka Wydziału Nauk Społecznych jest biblioteką naukową o charakterze publicznym. Pełni zatem funkcję ogólnodostępnej biblioteki naukowej - jak określa jej regulamin. Zbiory BWNS są warsztatem naukowym i dydaktycznym w zakresie filozofii, socjologii, politologii, stosunków międzynarodowych, logiki i metodologii nauk oraz dyscyplin pokrewnych - dla pracowników i studentów WNS. Korzystają z niej zarówno studenci i pracownicy WNS, jak również studenci innych kierunków studiów czy pracownicy innych wydziałów, a nawet młodzież szkolna poszukująca literatury na temat zagadnień socjologicznych bądź filozoficznych czy materiałów dotyczących ekologii lub struktur Unii Europejskiej.

Średnio dziennie w roku akademickim czytelnię odwiedza 400 osób, a kilkadziesiąt korzysta z usług wypożyczalni. Atrakcyjność czytelni podniosły dodatkowo zainstalowane w niej komputery z dostępem do Internetu (13 w czytelni głównej, trzy w czytelni naukowej). W ubiegłym roku z czytelni skorzystało 67.002 czytelników, a z wypożyczalni 16.154. Udostępniono ogółem ok. 65.000 wol. książek oraz 30.596 wol. czasopism.

Księgozbiór BWNS liczy około 85.000 wol. druków zwartych oraz 1185 tytułów czasopism krajowych i zagranicznych. Obecnie BWNS prenumeruje 206 tytułów czasopism, w tym 57 zagranicznych. Z komputerów korzysta dziennie około 80 studentów i pracowników WNS. Prowadzimy także szeroką działalność informacyjną i dydaktyczną poprzez zajęcia z przysposobienia bibliotecznego dla studentów pierwszego roku studiów dziennych (obligatoryjnie na zaliczenie z wpisem do indeksu) oraz w razie potrzeby udzielamy informacji o sposobie korzystania z katalogów, zamawiania literatury, wypełniania rewersów dla pozostałych użytkowników. W ramach działalności informacyjnej BWNS prowadzi informację sygnalną o nowych nabytkach w czytelni, jak również rozsyła do wiadomości poszczególnych pracowników kopie o nabytkach, m.in. do sekretariatów instytutów w celu dotarcia do jak największej liczby pracowników naukowych. Inną formą informacji prowadzonej przez BWNS jest przygotowywanie wystaw nowości, wystaw publikacji pracowników WNS oraz wystaw tematycznych związanych, np. z jubileuszem i dorobkiem naukowym danego pracownika naukowego.

W czytelni BWNS w ciągu niedługiego czasu jej istnienia odbyły się cztery wystawy prac malarskich, dzięki którym biblioteka aktywizuje kulturalnie społeczeństwo w środowisku swej działalności.

DODATEK B1.

Czytelnictwo w środowisku studenckim BWNS

Zainteresowania czytelnicze. Częstotliwość czytania.

Pytanie 1.: Jakie książki czytasz?

Najczęściej czytane przez studentów książki to oczywiście niezbędne do zajęć podręczniki, literatura naukowa i popularnonaukowa. W czasie wolnym studenci czytują także literaturę piękną.

Pytanie 2.: Jak często czytasz książki - z pominięciem podręczników akademickich?

Najwięcej, bo 43 osoby (18,1%) czytuje książki raz na miesiąc; 40 studentów (17,3%) raz na tydzień; raz na kwartał czyta 21 studentów (10,55%). Jeden z ankietowanych czyta raz na rok. Dwóch studentów deklaruje, iż poza lekturą podręczników akademickich nie czyta wcale.

Pytanie 3.: W jaki sposób zaopatrujesz się w książki?

Pomimo iż studenci zaopatrują się w książki z różnych źródeł, to jednak najwięcej ankietowanych korzysta z bibliotek. Jest to zapewne spowodowane wysokimi cenami wydawnictw, na które nie zawsze stać "studencką kieszeń".

Pytanie 4.: Ile razy w miesiącu korzystasz z usług bibliotecznych?

Rys. 1. Częstotliwość korzystania z bibliotek w przeciągu miesiąca

Niewiele, bo tylko siedem osób (2,86%) ankietowanych odwiedza biblioteki ponad 25 razy w miesiącu (tj. prawie codziennie); 13 osób (5,31%) nie korzysta z bibliotek wcale lub korzysta raz na miesiąc. Najwięcej, bo 78 osób (31,8%) odwiedza biblioteki od 1 do 5 razy w miesiącu; 58 osób (23,6%) odwiedza biblioteki 5-10 razy, 44 osoby (17,9%) od 10 do 15 razy w miesiącu, 32 osoby (13,06%) ankietowane korzystają z usług bibliotecznych od 15 do 20 razy w miesiącu. Częstotliwość korzystania z bibliotek w miesiącu przedstawia powyższy diagram.

Pytanie 5.: Czy posiadasz księgozbiór domowy?

Pytanie to ściśle łączy się z poprzednim, w którym 111 osób zadeklarowało, iż książki kupuje, zasilając tym samym księgozbiór własny. Okazuje się, że najwięcej studentów posiada księgozbiór liczący od 0 do 50 książek, a 18,7% ma duże, liczące powyżej 200 książek domowe biblioteki. Powyższa tabela ilustruje jakiej wielkości księgozbiory domowe posiadają studenci BWNS.

Pytanie 6.: Skąd dowiadujesz się o książkach, które warto przeczytać?

Większość badanych - 160 osób (65,3%) dowiaduje się o interesujących książkach od znajomych. Jednak źródeł informacji o książce, do których mają dostęp ankietowani, jest wiele (witryna księgarni, reklama w prasie, Internecie, biblioteczna informacja o nowościach wydawniczych), dlatego duży procent badanych czerpie informacje z witryn księgarni (22,8%) czy z biblioteki (22,4%).

Pytanie 7.: Czy wolisz czytać tradycyjną książkę czy wydanie elektroniczne? Uzasadnij odpowiedź.

Na to pytanie 100% osób odpowiedziało, iż woli kontakt z książką tradycyjną. Jedna tylko osoba przyznała, że w sytuacji przymusowej, w razie braku literatury, woli elektroniczną książkę niż żadną, co nie zmienia faktu, że jest za książką tradycyjną. Wyjaśnienia preferencji były różne: od prostych twierdzeń o szkodliwości monitora komputerowego dla oczu czy możliwości czytania książek w łóżku, w podróży, gdyż jest poręczna, do kontaktu fizycznego z książką (zapach książki, struktura liter pod palcami, szelest przewracanych stron). Esteci na czoło wysuwają jej urokliwość, piękne oprawy zdobiące bibliotekę. Inni zwracali uwagę, iż łatwiej się ją czyta, podczas nauki można zakreślać fragmenty, które przez to lepiej zapadają w pamięć. Liczy się także fakt, że książka tradycyjna mniej kosztuje. Książkę elektroniczną jedna z osób uznała za bezduszną.
Wniosek nasuwa się prosty - prawdopodobnie nieprędko znikną z naszych domów książki tradycyjne, a i biblioteki tradycyjne mają szansę "na przetrwanie".

Czytelnictwo czasopism

Pytanie 8.: Czy czytujesz dzienniki i czasopisma. Wymień tytuły.

Na pytanie o czytelnictwo czasopism i gazet wszyscy ankietowani odpowiedzieli twierdząco. Czytają prasę w formie tradycyjnej, jak również internetowej. Wymienili 55 tytułów czytanych wydawnictw ciągłych, jednak w tabeli nr 5 uwzględniono te najbardziej poczytne.

Najbardziej poczytnym dziennikiem jest Gazeta Wyborcza - 68% czytających, a z czasopism Polityka - 70% czytelników.

Pytanie 9.: Jak często czytasz czasopisma (także drogą internetową)?

Spośród ankietowanych 28 osób (11,2%) czyta codziennie, 54 osoby (22,08%) rzadziej, trzech studentów (1,25%) nie czyta wcale. Wyłącznie drogą internetową czyta czasopisma 125 osób (51,02%).

DODATEK B2.

Funkcjonowanie Biblioteki Wydziału Nauk Społecznych

Pytanie 10.: Częstotliwość korzystania z BWNS.

Pytanie 11.: Korzystanie częściej z usług wypożyczalni czy czytelni.

Studenci korzystają z usług BWNS średnio 13 razy w miesiącu. Sporadycznie pojawia się w bibliotece 5,71% ankietowanych (na początku i pod koniec semestru), 90% korzysta często. Dwie osoby nie udzieliły odpowiedzi na to pytanie. Powyższe dane sugerują, iż olbrzymia większość studentów korzysta ze swojej biblioteki wydziałowej.

Z czytelni częściej korzysta 76% ankietowanych, a z wypożyczalni częściej 20%. Większe zainteresowanie czytelnią wynika zapewne z faktu, iż brakuje książek do wypożyczenia do domu, a większość podręczników znajduje się w czytelni, gdzie można je czytać bądź kserować. Drugą przyczyną wpływającą na wzrost zainteresowania czytelnią jest dostęp do Internetu w komputerach czytelnianych. Nie bez znaczenia jest zapewne piękny wystrój naszej liczącej 100 miejsc czytelni oraz prezentowane w niej wystawy malarskie.

Znajomość źródeł informacji oraz umiejętność korzystania z nich

Postawione pytania dotyczą powiązanych ze sobą zagadnień dotyczących źródeł informacji w BWNS oraz umiejętności korzystania z nich (posługiwania się katalo-gami: alfabetycznym i rzeczowym).

Pytanie 12.: Czy potrafisz samodzielnie wyszukać i zamówić potrzebną literaturę?

Najwięcej bo 92,2% ankietowanych samodzielnie radzi sobie z wyszukiwaniem literatury w katalogach. Niektórzy korzystają z pomocy zarówno kolegów (2,4%), jak też bibliotekarzy (3,6%).

Pytanie 13.: Co sądzisz na temat szkolenia bibliotecznego dla studentów I roku: konieczne czy zbędne?

Na pytanie 13., "Czy szkolenie biblioteczne jest konieczne?", większość osób (67,7%) odpowiedziała twierdząco. Dziwi jednak fakt, iż 30,2% studentów, którzy sami przeszli szkolenie biblioteczne (poświadczone wpisem do indeksu) i dzięki temu najprawdopodobniej potrafią samodzielnie posługiwać się katalogiem, uważa je za zbędne. Z doświadczenia wiemy, że studenci zaoczni, którzy nie mają obowiązkowego szkolenia radzą sobie dużo gorzej i często absorbują bibliotekarzy bądź kolegów przy wyszukiwaniu oraz zamawianiu literatury.

Pytanie 14.: Z jakich najczęściej źródeł informacji korzystasz?

Tabela przedstawia z jakich źródeł informacji korzystają studenci. Najczęściej ankietowani wyszukują potrzebną literaturę w katalogu alfabetycznym, gdzie rzeczywiście, znając autora lub tytuł książki, bez problemu ją znajdują. Ponieważ BWNS nie posiada jeszcze komputerowego katalogu własnych zbiorów, część studentów korzysta z dostępnego w Internecie katalogu komputerowego Biblioteki Uniwersyteckiej, w którym nasze zbiory (od 1990 roku) są skatalogowane.

Zadowolenie z księgozbioru

Pytanie 15 dotyczące znajomości języków obcych przez studentów BWNS pozornie nie ma z tematem nic wspólnego. Postawiono je jednak celowo, ponieważ od stopnia znajomości danego języka przez większą liczbę studentów uzależnić można zakup sprowadzanych przez bibliotekę zagranicznych książek i czasopism.

Pytanie 15.: Jaki język obcy znasz w stopniu umożliwiającym korzystanie z fachowej literatury obcojęzycznej?

Z ankiety wynika, iż najwięcej - 60,7% osób zna angielski, chociaż są również osoby znające język niemiecki (33%), a także język rosyjski (11%), co nie powinno dziwić, gdyż wielu naszych studentów, zwłaszcza socjologii czy stosunków międzynarodowych zajmuje się problemami pogranicza. Najmniej popularny jest na razie wśród studentów język francuski - 9%. Zdarzają się osoby znające kilka języków w stopniu zaawansowanym; jeśli jednak najwięcej osób zna język angielski większość podstawowej literatury powinna być w tym języku.

Pytanie 16.: Jak oceniasz dobór literatury dla potrzeb studenta?

Pytanie 17.: Czy znajdujesz większość wyszukiwanych pozycji?

Najwięcej osób uznało dobór literatury za dobry. Duży procent ankietowanych ocenia zaopatrzenie w księgozbiór za dostateczne. Trudno zinterpretować te wyniki jednoznacznie. Wprawdzie ocena dostateczna nie jest oceną wysoką, jednak chyba nie jest tak źle, skoro na pytanie 17 - czy znajdujesz większość wyszukiwanych pozycji? - odpowiedziało twierdząco aż 62,8% osób.

Usprawnienie działalności. Poprawa jakości usług

Pytanie 18.: Książek i czasopism z jakich dziedzin brakuje Twoim zdaniem w BWNS?

Tab. 9. Dziedziny, w jakich występuje niedobór literatury i jego nasilenie

Odpowiedzi na pytanie 18 zawiera powyższa tabela, która pokazuje, jakiej literatury studentom różnych kierunków naszego wydziału brakuje lub występuje w zbyt małej liczbie egzemplarzy. Tylko dwoje ankietowanych jest w pełni zadowolonych i uważa, że nie brakuje niczego.

Pytanie 19.: Co utrudnia korzystanie z BWNS?

Na pytanie 19 konkretne odpowiedzi wynikają z powyższej tabeli, co nie wymaga komentarza. Wyjaśnić jedynie trzeba, iż w punkcie "inne" studenci wpisywali różne odpowiedzi, m.in. brak katalogu komputerowego, nieuprzejmość, opieszałość, zbyt duże kolejki; studentów obsługuje najczęściej jedna osoba, gubią się książki i rewersy. Niektórzy podawali po kilka powodów utrudniających korzystanie z biblioteki. Myślę, że pracownicy naszej biblioteki wyciągną z ankiety odpowiednie wnioski. Tylko jeden student napisał, iż jest w pełni zadowolony i podoba mu się obsługa w czytelni.

Pytanie 20.: Co Twoim zdaniem usprawniłoby działalność usługową BWNS?

Tab. 11. Sposoby usprawnienia obsługi biblioteki

Studenci sugerowali, w jaki sposób usprawnić działalność biblioteki. Statystyczne odzwierciedlenie preferencji studentów przedstawia powyższa tabela.

Literatura przedmiotu

1. ANKUDOWICZ, Janusz. Kilka uwag o czytelnictwie u progu zmian. Przegląd Biblioteczny,1991, nr 1, s. 43-51. ISSN 0033-202X.

2. Ankudowicz, Janusz. Teoretyczne i metodologiczne problemy badań czytelnictwa. In Książka i biblioteka w społeczeństwie : materiały międzynarodowego seminarium, Warszawa-Radziejowice, czerwiec 1980. Warszawa : Biblioteka Narodowa, 1982, 343 s.

3. GŁOMBIOWSKI, Karol. Książka w procesie komunikacji społecznej. Wrocław : Zakł. Narod. im. Ossolińskich, 1980.181 [1] s. ISBN 83-04-00377-5.

4. GŁOMBIOWSKI, Karol. Problemy historii czytelnictwa. Wrocław : Zakł. Narod. im. Ossolińskich, 1966. 151 s.

5. MIGOŃ, Krzysztrof. Z dziejów nauki o książce. Wrocław : Zakł. Narod. im. Ossolińskich, 1979, 240 [2] s. ISBN 83-04-00028-8.

6. RATAJEWSKI, Jerzy. Wprowadzenie do bibliotekoznawstwa czyli wiedza o bibliotece w  różnych dawkach. Warszawa : Wydawnictwo SBP, 2002. 226 s. ISBN 83-87629-78-2.

7. WOJCIECHOWSKI, Jacek. Czytelnictwo. Kraków : nakł. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1992. 190 s. ISBN 83-233-0545-5.

8. WOJCIECHOWSKI, Jacek. Wiedza o czytelnictwie. Przegląd Biblioteczny, 1989, nr 3, s. 233-239. ISSN 0033-202X.

9. WOLFF, K Poradnik metodyczny do nauki przedmiotu : wiedza o czytelnictwie. Warszawa : Centrum Ustawicznego Kształcenia Bibliotekarzy, 1996. 103 [1] s. ISBN 83-903305-3-9.

10. ŻMIGRODZKI, Zbigniew (red.). Bibliotekarstwo. Warszawa : Wydawnictwo SBP, 1998. 432 s. ISBN 83-87629-09-X.

Podwyższanie standardu usług w bibliotece wydziałowej poprzez ankietowanie czytelników/Krystyna Wanik // W: EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy [Dokument elektroniczny] / red. naczelny Bożena Bednarek-Michalska. - Nr 4/2003 (44) kwiecień. - Czasopismo elektroniczne. - [Warszawa] : Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich KWE, 2003. - Tryb dostępu: http://www.ebib.pl/2003/44/ankieta.php. - Tyt. z pierwszego ekranu. - ISSN 1507-7187