Nr 2/2005 (63), Dostęp do informacji. Badania, teorie, wizje
| | Nr 2/2005 (63), Dostęp do informacji. Badania, teorie, wizje |
|
 | | | |
Ewa KrolMarilou Hinchcliff
| |||
| | ||
| [Prezentowany referat jest autoryzowaną skróconą wersją referatu, przygotowanego na ogólnopolską konferencję, która odbyła się w Bibliotece Narodowej 6-7 października 2004 r. pt. Opracowanie rzeczowe zbiorów w bibliotekach amerykańskich i angielskich : bibliotekarstwo amerykańskie i angielskie źródłem wiedzy i inspiracją dla bibliotekarstwa polskiego". Konferencję zorganizował Zarząd Komisji Opracowania Rzeczowego Zbiorów przy ZG Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, przy współpracy z Biblioteką Narodową oraz Instytutem Informacji Naukowej i Studiów Bibliologicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Pełna wersja referatu ukaże się w oddzielnej publikacji. W wersji skróconej zamieszczono tylko część przykładów, zachowując jednak ich numerację z wersji pełnej.] Kartoteki autorytatywne i wzorcowe[1] Biblioteki Kongresu (BK) są standardem dla bibliotek w Stanach Zjednoczonych, jeżeli chodzi o autorytatywne (wzorcowe) formy haseł zamieszczanych w rekordach bibliograficznych. Rekordy autorytatywne (wzorcowe) umożliwiają bibliotekarzom zapewnienie logicznego dostępu do informacji znajdujących się w katalogach bibliotecznych oraz standardową identyfikację autorów i tematów. Rekordy kartoteki wzorcowej są także źródłem odsyłaczy zarówno do terminów nieużywanych, jak i używanych w katalogu. Biblioteka Kongresu umożliwia bezpłatny dostęp do swoich kartotek poprzez stronę internetową http://authorities.loc.gov. Kartoteki są również dostępne dla uczestników programu bibliograficznego OCLC, stanowiąc jedną z usług dostępnych za opłatą członkowską. Struktura oraz tworzenie kartotek autorytatywnych i wzorcowych w Bibliotece KongresuBiblioteka Kongresu utrzymuje dwie odrębne kartoteki: jedną dla swojego języka haseł przedmiotowych i oddzielną dla haseł tzw. formalnych (nazw osób, haseł typu: Nazwa Tytuł, tytułów ujednoliconych, tytułów serii)[2]. Obecnie w kartotekach BK można prowadzić wyszukiwania według[3]:
Rekordy dla haseł wymienionych w punktach 2-4 wchodzą w skład Name Authority File (NAF). Program współtworzenia NAF przez BK i inne biblioteki nie tylko amerykańskie nosi nazwę Name Authority Cooperative Program (NACO) i stanowi element międzynarodowego programu współkatalogowania znanego pod nazwą - Program for Cooperative Cataloging (PCC). Biblioteki biorące udział w analogicznym programie dotyczącym opracowania przedmiotowego i języka haseł przedmiotowych Biblioteki Kongresu (Subject Authority Cooperative Program - SACO), stanowiącego część PCC, mogą zgłaszać propozycje nowych haseł i odsyłaczy, ale w przeciwieństwie do programu NACO, tylko odpowiednie jednostki BK mają uprawnienia do wprowadzania rekordów do bazy SAF (Subject Authority File). Jak podkreślają Riemer i Morgenroth[4], jedną z korzyści dla bibliotek uczestniczących we współpracy w zakresie kontroli wzorcowości opracowania przedmiotowego jest to, że biblioteki regularnie otrzymują zaktualizowane wersje Subject Cataloging Manual oraz cotygodniowe listy dodatków i zmian do LCSH i LC Classification (ang. weekly lists of additions and changes to LCSH and LC classification). Program for Cooperative Cataloging - Program WspółkatalogowaniaPCC jest programem ogarniającym zarówno programy wspólnego tworzenia rekordów bibliograficznych, jak i kontroli autorytatywności haseł formalnych i opisu przedmiotowego. Jest przykładem wysiłku wkładanego przez społeczność bibliotekarzy w realizację idei współpracy w tworzeniu rekordów bibliograficznych, autorytatywnych i wzorcowych. Na PCC składają się dwa komponenty: bibliograficzny i autorytatywny. Komponent autorytatywny (wzorcowy) to NACO i SACO. Elementem bibliograficznym jest Bibliographic Cooperative Program (BIBCO) dotyczący opracowania bibliograficznego (w różnych formatach) wydawnictw zwartych. W rezultacie współpracy w ramach NACO i BIBCO powstają opisy bibliograficzne skrócone (ang. core level records) z pełną kontrolą autorytatywności danych z odpowiednich pól rekordów. Rekordy stworzone w ramach programu PCC charakteryzują się kontrolą autorytatywności wszystkich punktów dostępu, zawierają przynajmniej jeden symbol klasyfikacyjny i jedno lub dwa hasła przedmiotowe. Na ogół mają jednak mniej uwag (ang. notes), mogą też charakteryzować się ograniczonym dostępem do danych z pól 6XX i 7XX w porównaniu z rekordami najwyższego poziomu szczegółowości (ang. full level records). Istnieją dwa powody, dla których rekordy PCC są lepsze od rekordów utworzonych poza PCC:
Współpraca Biblioteki Kongresu z British LibraryWcześniejsza formalna współpraca obu bibliotek w zakresie tworzenia rekordów bibliograficznych i formatu MARC została w maju 1993 r. poszerzona o współpracę w zakresie kontroli autorytatywności. Podpisano wówczas porozumienie znane jako Cataloging Policy Convergence Agreement (CPCA) stanowiące podstawę utworzenia jednej, wspólnej kartoteki haseł formalnych znanej obecnie pod nazwą Anglo-American Authority File (AAAF). Powstała ona w efekcie połączenia dwu niezależnych kartotek: The Birtish Library Name Authority List (BLNAL) i the United States Name Authority File (USNAF). 26 lutego 1996 r. przedstawiciele Biblioteki Kongresu oraz British Library podpisali Memorandum of Agreement on Convergence of Cataloguing wprowadzające w życie wcześniejsze postanowienia CPCA[5]. Mimo że zarówno BK, jak i BL posługiwały się tymi samymi przepisami katalogowania (Anglo-American Cataloguing Rules 2 - AACR2), to różnice w polityce katalogowania oraz kontekst, w jakim zasady były praktycznie stosowane, prowadziły (co prawda z rzadka, ale jednak) do braku jednorodności w wyborze i formie haseł dla tej samej jednostki katalogowej w różnych instytucjach[6]. Różne formy haseł były też przeszkodą w dzieleniu się materiałami, które miały być skatalogowane (ang. shared cataloging), pociągały bowiem za sobą potrzebę i konieczność ujednolicania form haseł - dostosowywania haseł używanych w bibliotekach Zjednoczonego Królestwa do tych używanych w Stanach Zjednoczonych i odwrotnie. Najważniejszym celem stało się zatem ujednolicenie katalogowania i formułowania haseł, a w efekcie wyeliminowanie lub zredukowanie dublowania zarówno wysiłku, jak i kosztów. Celem projektu było także osiągnięcie spójności haseł używanych w rekordach przez obie instytucje. Mogłoby to w końcu ułatwić międzynarodową wymianę rekordów bibliograficznych i autorytatywnych.
AAAF powstało na "fundamencie" stworzonym przez NACO, którego podstawową zasadą jest ponoszenie kosztów przez wszystkich uczestników, związanych z tworzeniem wysokiej jakości rekordów według przyjętych standardów. Zdaniem niektórych autorów, od początku było wiadomo, że AAAF będzie musiało opierać się na USNAF[7]. Przekonanie to było podyktowane m. in. faktem, że w 1998 r. USNAF liczyła ponad trzy miliony rekordów i była zasilana przez więcej niż 200 bibliotek pracujących w programie NACO[8].
W 1994 r. British Library jako uczestnik NACO rozpoczęła wprowadzanie nowych haseł do Name Authority File. Jednak dopiero w 1996 r. po zainstalowaniu USNAF w lokalnym systemie katalogowania BL, British Library mogła sama zacząć pobierać rekordy autorytatywne[10]. Zakłada się, że w przyszłości hasła BLNAL będą stopniowo zastępowane ekwiwalentnymi hasłami LC/NACO i tak powstanie w pełni międzynarodowa, wspólna kartoteka wzorcowa. Od lipca 1994 r. w AAAF znalazło się ponad milion ujednoliconych form haseł osobowych zapewniających dostęp "przez autora" do ponad 100 milionów prac przechowywanych przez Bibliotekę Kongresu i British Library[11]. Od 1995 r. BK i BL współpracują też w zakresie katalogowania przedmiotowego i wspólnego języka haseł przedmiotowych, którym ponownie został wybrany Library of Congress Subject Headings (LCSH). BL ponownie stosuje hasła LCSH do dokumentów katalogowanych na użytek British National Bibliography (BNB)[12]. Wcześniej, przed 1995 rokiem, British Library używała LCSH w latach 1971-1987. W 1993 r. British Library National Bibliographic Service przeprowadził badania dotyczące opracowania przedmiotowego, z których wynikło, że 25 procent dużych brytyjskich bibliotek naukowych, które odpowiedziały na ankietę, wciąż używa LCSH[13]. Opierając się na tych wynikach, British Library Board postanowił ponownie wprowadzić LCSH. Obecne stosowanie LCSH w BL jest w pełni kompatybilne z zasadami i strategią wyłożoną w Subject Cataloging Manual: Subject Headings. Od kiedy British Library stała się członkiem SACO, proponuje nowe hasła do LCSH oraz zmiany w hasłach już istniejących. Obecnie jest ona uważana za głównego współautora, główną instytucję wnoszącą wkład do SACO[14]. Pomimo międzynarodowego charakteru kartoteka wzorcowa LCSH jest utrzymywana, redagowana i modyfikowana wyłącznie przez Bibliotekę Kongresu[15]. Tym, co utrudnia codzienne korzystanie z LCSH, są problemy wynikające z posługiwania się pozornie tym samym językiem naturalnym. Wiele terminów preferowanych w brytyjskim angielskim ma odmienny status w amerykańskim i angielskim lub znaczy co innego. Na przykład, hasło railways (bryt. koleje) prowadzi do znalezienia amerykańskiego odpowiednika tego samego znaczenia - railroads[16]. Być może jednym ze sposobów rozwiązania tego i podobnych problemów byłoby wprowadzanie do jednego rekordu wzorcowego więcej niż jednego punktu dostępu na poziomie hasła rekordu tak, aby w zależności od potrzeb użytkownika dane hasło pokazywało się albo w odmianie brytyjskiej, albo w odmianie amerykańskiej. W ten oto sposób katalogi British Library pokazywałyby termin railways (koleje) jako hasło główne, podczas gdy biblioteki amerykańskie pokazywałyby ten sam rekord z hasłem railroads[17]. W niektórych przypadkach rozwiązanie problemu nie jest tak łatwe, gdyż czasami nie chodzi o wybór formy językowej, ale o konflikt dotyczący różnicy w znaczeniu danego wyrazu. Przykładem może być termin football (piłka nożna), które w LCSH oznacza football amerykański. LCSH pozwala użytkownikom znaleźć football pod hasłem soccer, ale nie jest tam wyjaśnione, że samo słowo football nie odnosi się do soccer[18]. British Library wolałaby raczej mieć hasło football (American) wskazujące, że chodzi o tzw. football amerykański, a nie europejską piłkę nożną. Jednym z rozwiązań problemu, zaproponowanym przez Kanadę i Australię, byłoby stworzenie oddzielnego podpliku dla lokalnych rekordów wzorcowych, w których pojawia się problem odmienności znaczeń wyrazów. Jednak mając na uwadze rozwijającą się współpracę, pomysł ten jest postrzegany jako mający niższy priorytet w porównaniu z innymi możliwymi rozwiązaniami. Kolejnym znaczącym wkładem Biblioteki Brytyjskiej do współpracy jest jej udział w rozwiązywaniu problemu tematowania beletrystyki. W 1995 r. przed powtórnym zastosowaniem systemu LCSH podjęto próbę przydzielania haseł przedmiotowych indywidualnym utworom literatury pięknej. Takie podejście było uznane przez pracowników BNB za istotne i podstawowe[19]. LCSH nie obejmuje katalogowania indywidualnych dzieł beletrystyki[20]. Hasła według formy/ gatunku stosowane są tylko do dzieł zebranych. W 1997 r. British Library określiła zasady objęcia opisem przedmiotowym pojedynczych utworów literackich katalogowanych na użytek BNB. Hasła nazywające gatunki były stosowane zgodnie z zaleceniami Guideliness on Subject Access to Individual Works of Fiction, Drama, etc.[21] Jak stwierdził Danskin, zalecenia grupy roboczej (http://www.bl.uk), zajmującej się w BL zagadnieniami opisu przedmiotowego utworów literackich, zostały przekazane Bibliotece Kongresu za pośrednictwem grupy zajmującej się w American Library Association Subject Access Commmittee rewizją GSAFD, a następnie Biblioteka Kongresu włączyła wiele z sugestii i zaleceń BL do swojego Subject Cataloging Manual[22]. Współpraca Biblioteki Kongresu z Deutsche BibliothekKolejnym międzynarodowym projektem w zakresie kartotek autorytatywnych jest wspólne przedsięwzięcie Biblioteki Kongresu, Die Deutsche Bibliothek i OCLC znane pod nazwą The Virtual International Authoritv File (VIAF). Głównym celem tego projektu jest retrospektywne połączenie rekordów autorytatywnych Deutsche Bibliothek i Biblioteki Kongresu z hasłami osobowymi. OCLC dostarczył oprogramowanie umożliwiające porównanie i połączenie odpowiednich rekordów w jedną kartotekę. Jest to kartoteka wirtualna, tj. nie stanowiąca jednej bazy fizycznej. Rekordy obu kartotek są jednak tak połączone, że postrzega się je jako rekordy jednej bazy. W rezultacie użytkownicy widzą hasła w języku przez nich preferowanym, np. niemieccy użytkownicy widzą hasła utworzone przez Deutsche Bibliothek, a amerykańscy przez Bibliotekę Kongresu. Struktura kartotek wzorcowych Biblioteki KongresuPodstawowa struktura rekordów w obu kartotekach Biblioteki Kongresu jest taka sama. Kartoteka wzorcowa języka haseł przedmiotowych Biblioteki Kongresu zawiera terminy używane w opisach przedmiotowych, nazwy geograficzne, hasła z określnikami i niektóre określniki[23]. Ponieważ LCSH wyklucza następujące kategorie haseł ze swojej wersji drukowanej, w kartotece BK nie ma rekordów dla:
W kartotece wzorcowej OCLC można znaleźć samodzielne rekordy dla określników swobodnych, ale w kartotece BK nie są one bezpośrednio dostępne. Na przykład określnik treatment (leczenie), który jest określnikiem swobodnym stosowanym po nazwach chorób, można znaleźć drogą pośrednią w jednym z pól rekordu dla tematu Therapeutics (Lecznictwo). [Przykład 2, wzięty z kartoteki wzorcowej BK, pokazuje rekord dla hasła Therapeutics. W przykładzie l A widzimy z kolei rekord z kartoteki OCLC, w którym określnik treatment jest obecny w 180 polu, zaś noty w polach 6xx pól zawierają objaśnienia co do jego stosowania]. Rekordy kartoteki wzorcowej BK zawierają pole hasła głównego, pola powiązań z hasłami skojarzonymi i szerszymi; nie zawierają jednak powiązań z terminami węższymi. Dużo problemów stwarzają pola 4XX, czyli potencjalne odsyłacze całkowite. Jeżeli wyrazy czy wyrażenia wykazują (nawet niewielkie) różnice w znaczeniu, Biblioteka Kongresu stara się utworzyć hasła ujednolicone dla wszystkich dających się w ten sposób wyodrębnić znaczeń. Znaczenia te i odpowiadające im hasła mogą pozostawać względem siebie w różnych związkach semantycznych (hierarchicznych lub kojarzeniowych). Przykładem może być hasło Convents - przykład 4. Wyraz Nunneries jest synonimem Convents o dawnej, nieużywanej formie; pojawi się zatem w polu 450. Aktualne terminy pokrewne wystąpią w polach 550 - oczywiście z wyjątkiem pojęć węższych, których nie wprowadza się do rekordów. Podobna sytuacja (jak z terminem Convents) ma miejsce, gdy BK zmienia hasło, które do tej pory było używane do nazywania określonego przedmiotu, w określonym znaczeniu. Powodem takiej zmiany może być chęć odzwierciedlenia historycznej zmiany, sposobu użycia danego terminu, zasygnalizowanie społecznej "wrażliwości" itd. Na przykład hasło European War 1914-1918 (przykład 7) zostało wprowadzone wojnie, jaka miała miejsce w latach 1914-1918. Po wojnie lat 1939-1945 obie zaczęto określać mianem wojen światowych, a hasło przedmiotowe zostało zmienione na World War 1914-1918 (trzeba jednak zauważyć, że powszechnie używana forma World War I z datami pojawia się w polu 450 - jest zatem traktowana jako wariant hasła World War 1914-1918). Rekordy wzorcowe LCSH dla nazw pospolitych mają podobną strukturę i są tworzone z podobną konsekwencją i logiką. Inne hasła traktowane są mniej jednorodnie. Przykładem mogą tu być nazwy geograficzne używane w funkcji tematów i/ lub określników. Zasady katalogowania przedmiotowego przy użyciu LCSH mówią, że należy używać tylko ostatniej formy nazwy geograficznej pod warunkiem, że nie zmienił się obszar, który za pomocą danej nazwy jest identyfikowany. W przypadkach, kiedy zmienia się i obszar, należy używać różnych, odpowiednich nazw geograficznych. Przykładem niech będzie Russia (Rosja), która może pojawiać się w hasłach przedmiotowych na oznaczenie Russia (the Tsarist country) (przykład 12), Soviet Union (Rosja w poprzednich granicach z wyłączeniem krajów bałtyckich) (przykład 13) oraz Russia (Federation) (przykład 14), bieżąca jednostka. Na szczególne zainteresowanie zasługuje dawna Republika Rosyjska wchodząca w skład ZSRR (Russian S.F.S.K). Z uwagi na to, że obszar, jaki zajmowała Republika Rosyjska, pokrywa się z obszarem obecnej Rosji (Federacji Rosyjskiej), tylko obecna nazwa może być używana w opracowaniu przedmiotowym. Przykład 15 pokazuje rekord odsyłacza dla Russian S.F.S.R. wzięty z OCLC, gdzie w polu stałej długości "Subj" znajduje się wskaźnik "n", a ostatnie wystąpienie pola 667 wyjaśnia, że dane hasło nie może być użyte jako element opisu przedmiotowego. Inna sytuacja ma miejsce w przypadku haseł niebędących hasłami geograficznymi. Dobrym przykładem są tu ciała zbiorowe. Dla jednej instytucji może istnieć kilka rekordów i, co za tym idzie, haseł wzorcowych, odzwierciedlających zmiany jej nazwy. Przykładem niech będzie Bloomsburg University of Pennsylvania w Stanach Zjednoczonych. Szukając tej instytucji w kartotece OCLC (przykład 18), znajdziemy cztery rekordy i cztery nazwy - hasła korporatywne, które mogą być użyte zarówno jako hasła opisu bibliograficznego, jak i w opisie przedmiotowym. Poszczególne rekordy kartoteki Biblioteki Kongresu też ukazują te zmiany. Podobny problem pojawia się w przypadku nazw osobowych. Dla prac pisanych pod pseudonimem AAACR2 stworzyło możliwość wyszukiwania za pomocą pseudonimu. Prace pisane przez tę samą osobę sygnowane jej prawdziwym nazwiskiem można znaleźć, szukając pod tym właśnie rzeczywistym nazwiskiem. Rekordy KHW są tworzone dla obydwu form. Przykładem niech będą rekordy dotyczące Marka Twaina (przykład 23) i Samuela Clemensa (przykład 24). Trzeba jednak zauważyć, że w opisie przedmiotowym można używać tylko jednej formy - Twain, Mark. W polu stałej długości "Subj" w rekordzie wzorcowym OCLC dla formy Twain jest kod - "a") (przykład 25). Z drugiej strony, jeśli ktoś prawnie zmienił nazwę osobową, status formy ujednoliconej otrzymuje tylko ta nowa forma. Widać to na przykładzie amerykańskiego koszykarza Kareem Abdul-Jabbar, który pierwotnie nazywał się Lew Aleindor (przykład 26), lub boksera Muhammad Ali, znanego dawniej jako Cassius Clay (przykład 27). Jako kolejny przykład można przytoczyć przypadek Marii Curie (przykład 28), która zmieniła swoje imię z Marya (Marja) na Marie po przeniesieniu się do Paryża. AAACR2 wymaga, aby formą przyjętą, autorytatywną była najczęściej używana forma nazwiska. Problem alternatywnej pisowni może z kolei pokazać na przykładzie Fryderyka Chopina (przykład 29) oraz NSZZ Solidarność (przykład 30). Jak biblioteki amerykańskie korzystają z kartotek autorytatywnych i wzorcowych?Jak już wspomniano, biblioteki amerykańskie mają dostęp zarówno do kartotek Biblioteki Kongresu (bezpłatnie, drogą internetową), jak i OCLC (dostępne tylko dla bibliotek będących członkami OCLC, które uiszczają specjalną opłatę). Kartoteka BK oraz obszerniejsza kartoteka OCLC są używane przez biblioteki amerykańskie na wiele sposobów. Podejmowane są ogromne przedsięwzięcia komercyjne, których celem jest zainstalowanie w bibliotece lub udoskonalenie już tam istniejących baz bibliograficznych i kartotek wzorcowych tak, by spełniały standardy i oczekiwania. Istniejące hasła i rekordy wzorcowe muszą być stale aktualizowane albo ręcznie, albo przez firmę (ang. vendor), która za opłatą dostarcza zmienione rekordy. W codziennym katalogowaniu hasła są porównywane z kartoteką, a nowe rekordy mogą być kopiowane do kartoteki wzorcowej biblioteki albo pojedynczo, albo "dostarczyciel" okresowo zaopatruje bibliotekę w rekordy nowych haseł. Istnieją oczywiście biblioteki, które posługują się kartotekami wzorcowymi bardzo rzadko lub w ogóle nimi się nie posługują, nie uzupełniają już posiadanych kartotek o nowe rekordy z powodu niewystarczającej obsady i zbyt małego budżetu. WniosekKartoteki autorytatywne i wzorcowe Biblioteki Kongresu oraz OCLC stały się niezastąpionym narzędziem pracy dla bibliotek mających ambicje tworzyć wysokiej jakości rekordy bibliograficzne i posługiwać się standardowymi formami haseł. Standaryzacja i ujednolicenie danych, będące nieodłącznymi atrybutami kontroli autorytatywności, pozwalają klientom bibliotek na przeszukiwanie baz danych w całym kraju, a nawet świecie, przy użyciu tego samego, powszechnie stosowanego terminu lub nazwy. Odsyłacze od form odrzuconych pomagają odnaleźć właściwe poszukiwane hasło. Pozwalają też rozszerzać lub zawężać poszukiwanie. Kartoteki autorytatywne zostały znacząco rozbudowane dzięki współpracy w ramach projektów NACO i SACO. Współpraca ta doprowadziła także do standaryzacji oraz zwiększenia efektywności działań i czynności realizowanych w bibliotekach różnej wielkości i typu. Międzynarodowa współpraca Biblioteki Kongresu w zakresie kontroli autorytatywności jest w pewnym sensie obietnicą i nadzieją dla wszystkich bibliotek na świecie i ich użytkowników. Tłum. Jadwiga Woźniak-Kasperek Przypisy:[1] W języku angielskim nie ma tak wyraźnego rozdzielenia znaczeń na poziomie leksykalnym, jak ma to miejsce w języku polskim, w którym posługujemy się dwoma określeniami - autorytatywny i wzorcowy - precyzyjnie oddzielając to, co autorytatywne od tego, co wzorcowe. W angielskim w zasadzie używa się określenia authority (rzadko: national level authority file, record, heading itd.) zarówno w znaczeniu autorytatywny, jak i wzorcowy, kontekst zaś precyzuje i dopowiada, o którego poziomu wzorcowość chodzi w danym przypadku. W tłumaczeniu starałam się zachować specyficzną dla języka polskiego dualność wyrazową, czasami wymagało to użycia obu określeń jednocześnie, np. autorytatywny (wzorcowy); tam, gdzie rozróżnienie to nie miało znaczenia, na ogół używałam wzorcowy. [2] HYATT, B. Library of Congress Cataloging Policy and Support Office, Library of Congress, cpso@loc.gov, Authority Files [prywatny email] HINCHCLIFF, Marillou. mhinchcl@bloomu.esu, 22 września 2004. [3] About Library of Congress Authorities [on-line]. [dostęp 13 stycznia 2003]. Dostępny w World Wide Web: http://authorities.loc.gov. [4] RIEMER, J., MORGENROTH, K. Hang Together of Hang Separately: the Cooperative Authority Work Component of NACO. Classification and Cataloging Quarterly 1993, Vol. 17, nr 3-4, s. 149. [5] Tamże. [6] LAMOLINARA, G., BYRUM, J. Library of Congress and British Library Sign Cataloging Policy Agreement. In The Library Today [on-line]. 1996, June 24. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.loc.gov/today/pr/1996/96-082.html. ISSN 0731-3527. [7] DANSKIN, A. International Initiatives in Authority Control. Library Review 1998, 47, no. 4, s. 200-205. [8] Tamże, s. 201. [9] Tamże, s. 201. [10] Tamże. [11] Library of Congress Name Authority File Expanded, Becomes Anglo-American Authority File. In The Library Today [on-line]. 1994, July 29. [dostęp 13 stycznia 2005]. http://www.loc.gov/today/pr/1994/94-115.html. ISSN 0731-3527. [12] LAMOLINARA, G., TILLETT, B. News from the Library of Congress: British Library Reinstates Library of Congress Subject Headings. In The Library Today [on-line]. 1995, February 10. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.loc.gov/today/pr/1995/95-022.html. ISSN 0731-3527. [13] Tamże. [14] Library of Congress Subject Headings [on-line]. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bl.uk/services/bibliographic/subject.html, 1. [15] DUSZAK, Thomas, Head of Cataloging, State Library of Pennsylvania, tduszak@state.pa.us, Paper on Authority Control [prywatny email] KROL, Ewa. ekrol@bloomu.edu, 21 June 2004. [16] MacEWAN, A. LCSH and the British Library: an International Subject Authority Database. 1996, s. 4. [17] Tamże, s. 5. [18] Tamże. [19] Tamże, s. 4. [20] Z wyjątkiem utworów historycznych, biograficznych oraz historyjek o zwierzętach. Subject Cataloging Manual: Subject Headings v. 3. Washington, D.C. Library of Congress Distribution Service, 2001. H1790: Literature: Fiction 3. [21] Subject Access in British Library Bibliographic Records [on-line]. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.bl.uk/services/bibliographic/subject.html. [22] DANSKIN, A. International Initiatives , s. 204. [23] Library of Congress Authorities Help Pages [on-line]. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://authorities.loc.gov/help/auth-faq.htm#1. [24] OCLC Authorities User Guide [on-line]. [dostęp 13 stycznia 2005]. Dostępny w World Wide Web: http://www.oclc.org/support/documentation/worlcat/authorities/userguide/intro_aug2/intro_aug2.htm.  | |
| | | |
| |||
| | ||
